Beldemizin ve Okulumuzun Tarihçesi ve Yapısı

Büyükyoncalı köyü 1856 da Osmanlı-Rus savaşının ardından Kırım’dan anavatana göç eden göçmenler tarafından 1861 tarihinde kurulmuştur.

Kafileler halinde gelen göçmenlerin başlarında bulunan Abid ve Aşır Hoca beylerin önderliğinde bu günkü iskan sahasına yerleşmişlerdir.

1876-1877 Türk-Rus savaşında Saray ve yöresi bu arada Büyükyoncalı köyü, nüfusunun büyük bir kısmı ile köy terkedilmiştir. Rus savaşından sonra tekrar gelişen köy Balkan Savaşının(1912) çıkmasıyla Bulgar işgali altında kalmasına rağmen savaşın ikinci yarısında, yani bir yıldan az bir zamanda (1913) tekrar bölge Türk hakimiyeti altına girmiştir.

Bölge, Kurtuluş Savaşı’ndan önce Sevr Antlaşması hükümlerine göre Yunan işgali altında bırakılmıştı.1920 yılında vuku bulan Yunan askeri hareketi sonucunda Türk Birliklerinin kalıntılarının birçoğu Çorlu-Vize ve Saray çevresindekiler köylerine çekilmişlerdir. Trakya yer yer müdafaa hareketlerine devam ederken bu arada Saray ve ona tabi olan köyler silahlı mücadeleye başlamışlarsa da Yunan askerleri tarafından kanlı bir şekilde bastırılmıştır. Bu olaylar art düşünceler dolayısıyla esir toplama amacı güden MİLOS FACİASI’nın başlangıç yerini teşkil etmiştir.
       Yunan işgali karşısında Anadolu Milli Mücadeleye devam ederken Saray ve yöresi ‘ Trakya ve Paşaeli Cemiyeti’ nin faaliyet sahalarından birini teşkil etmiştir.O günlerde başlayan Büyük Taaruz sırasında alınan Yunan esirlerine karşılık; Yunan işgali altında bulunan Trakya’da Milos Faciası’na Büyükyoncalı ‘dan başlayarak Trakya’nın bir çok yerinden toplanan esirleri –asker diye sivil halkı- Edirne-Dedeağaç’tan ‘SYRMRA’ gemisinin ambarlarında Milos adasına sürmüşlerdir.Bizzat bu sürgün kampında bulunan bir esirin verdiği bir rapora göre (14 Mayıs 1923) te Milos Adasında sivil Türk savaş esirlerinden tifo salgını sonucunda 300 ölmüştür.Adaya getirilen esirlerin sayısı 3800 olup bunların sadece 2400 ü sağ kalabilmeyi başarabilmişlerdir.

Trakya’nın bu zor günlerinden sonra Büyükyoncalı Lozan Antlaşması hükümlerine göre Yunan askerleri tarafından boşaltılmış ve Türk hakimiyeti sağlanmıştır.Büyükyoncalı Kasabası bu mutlu günü askeri törenle ve yakın çevreninde katılımıyla 1 Kasım Kurtuluş Bayramı olarak kutlamaktadır.

Büyükyoncalı Kasabası’nın adının nereden geldiği hakkında yapılan araştırmalara göre birbirine yakın iki rivayete göre aynı isme (MANİKA) varılmaktadır. Birinde bu bölgede oturan zengin bir Rum beyinin kızı Marika’nın sonradan rivayetten adını alan Manika deresinde boğulması sonucunda,babası kızının hatırasına itifen dereye Manika ve bu yöreye de aynı ismi vermiş olduğundan köy adını buradan almıştır.Diğer rivayete göre ise; Köyün kuruluşundan önce bahsi geçen derenin kenarında tek başına yaşamakta olan Manik adlı Rum’un sonradan buraya yerleşenler tarafından MANİK-MANİKA’ya dönüşmüştür.Köyün kurulduğu zamanki adı Manika-i Kebir (BÜYÜKMANİKA) köyü aynı isimli Manika-i Sagır (KÜÇÜKMANİKA) köyünden bu şekilde ayrılırdı.Görülen her iki rivayette ortak olan ismin Rum ismi olmasıdır.

Ülkemizde önceden verilen yabancı isimlerin Türkçeleştirilmesi sonucunda T.B.M.M tarafından çıkarılan bir kanunla 1960 yılından itibaren Büyükmanika ismi BÜYÜKYONCALI olarak değiştirilmiştir.

Okulumuz 1 Kasım 2006 yılında temeli atılmış olup, 17 Eylül 2007 yılında tamamlanarak eğitim öğretime başlamıştır. Okulumuz 21 derslikli tip proje olup, 495 öğrenci 21 öğretmen ve 3 yardımcı hizmetli ile eğitim öğretime devam etmektedir.